Historiani turk Nexhip Alpan ka shkruar një libër historik për themeluesin e shtetit shqiptar, Ismail Qemali.
Megjithëse janë nxjerrë nga arkivat dhe janë dokumente autentike, këto të dhëna nuk janë botuar ende në biografinë zyrtare të Ismail Qemalit.
Historiani turk Alpan thotë se ditëlindja e saktë e Ismail Qemalit është 16 tetori, 1846.
2 – Emri i Vërtetë: Një kuriozitet tjetër nga jeta e themeluesit të shtetit është se në të gjitha dokumentet e kohës ai quhet Ismail Bej Vlora dhe jo Ismail Qemali, apo Ismail Bej Qemali.
Sidoqoftë, Ismail Qemali duket se ka fituar të drejtën e shtetësisë, pasi në këtë mënyrë gjendet pothuajse në të gjithë librat zyrtarë të historisë.
3- Martesat dhe Fëmijët: Ismail Qemali u martua dy herë. Për herë të parë me një të ve nga Konica, e cila vdiq në lindje me vajzën e tij, herën e dytë u martua në 1886, me Kleoniqi Surmeli, vajza e një fisniku grek nga provinca e Edirne.
Ismail Qemali u detyrua të rrëmbente gruan e dytë, sepse ligjet parandalonin martesën e një muslimani me një ortodoks. Në martesën e dytë, Ismail Qemali kishte 9 fëmijë, tre vajza dhe gjashtë djem. Vajzat quheshin Myvedet, Aliya, Ylvie. Djemtë ishin Mahmud Beu, Tahir Beu, Et’hem Beu, Xhevdet Beu, Qazim Beu dhe Qami Beu.
4 – Poliglot: Ismail Qemali dinte tetë gjuhë: shqip, osmanisht, turqisht, greqisht të vjetër, latinisht, frëngjisht, italisht, sllavisht.
5 – Vdekja, e dyshimtë: Ismail Qemali vdiq në rrethana misterioze në Perugia, Itali, disa çaste para se të jepte një konferencë për shtyp. Deri më sot ekziston, në fakt, një ndryshim i fundit i vdekjes së tij, por dyshimet janë hedhur gjithmonë. Mendohet se ai ishte helmuar. Kufoma e Ismail Qemalit u mbajt në Perugia për dy javë pas vdekjes së tij, me idenë e balsamimit. Por kjo shtoi edhe më shumë dyshime për helmim pasi organet e brendshme janë hequr, duke fshirë çdo shenjë të autopsisë.
6 – Flamuri që ngriti: Ka pasur diskutime dhe ende nuk është zgjidhur se cili flamur u vendos më 28 nëntor 1912 në ballkonin e shtëpisë historike të Vlorës. Një variant është se flamuri ishte qëndisur nga Marigo Pozio, një nuse në shtëpinë ku Ismaili flinte natën e kaluar; një variant tjetër është se flamuri u soll nga Spiridon Ilo nga SHBA; ndërsa versioni i tretë është Eqrem bej Vlora, sipas të cilit flamuri u dha nga Aleadro Kasstriota, burri i një princeshe që pretendonte të ishte pasardhësi i Skënderbeut.
7- Simboli i fotos: Simboli fotografik i Deklaratës së Pavarësisë ka mbetur ai i 1 Dhjetorit 1912. Deri më sot nuk ka asnjë fotografi nga momenti i Deklaratës së Pavarësisë më 28 nëntor 1912.
8 – Dokumenti i Pavarësisë: Dokumenti origjinal i Deklaratës së Pavarësisë nuk u gjet. Ai që është, është një kopje e Lef Nosi, i cili ishte Ministri i Post-Telegrafit në qeverinë e parë shqiptare.
9 – Sa kohë qëndroi në pushtet: Ismail Qemali, si kryeministër dhe president i parë në historinë e shtetit shqiptar qëndroi në krye të qeverisë nga 28 nëntori 1912 deri më 22 janar 1914, dmth, 12 muaj dhe 56 ditë.
10: Trupi i Ismail Qemalit: Në fillim, kufoma e balsamosur e Ismail Qemalit u varros sipas dëshirës së tij në qytetin e Kaninës. Ceremonia e varrimit u zhvillua më 12 Shkurt 1919, të Mërkurën. Pas 13 vjet pushimi në Kalanë e Kaninës, trupi i pajetë i Kryeministrit të parë të shtetit shqiptar u dërgua në Vlorë në datën e shënuar më 28 nëntor 1932, me rastin e 20 vjetorit të shpalljes së pavarësisë .
Trupi i Ismail Qemalit u vendos në vendin ku është ende tani, në “Sheshin e Flamurit” në Vlorë. Varri monumental i Ismail Qemalit ka imazhin e një “Flamurtari”, një vepër e skulptorit të shquar Odise Paskali.
