Megjithëse deklaratat për triumf u transmetuan nga Reçica e vogël, nëse shikoni rezultatet, fituesi i vërtetë i zgjedhjeve, megjithëse fitoi më pak vota, është koalicioni i Aleancës për Shqiptarët dhe Alternativa.
Shkruan – Ljupço Popovski
Natën e kaosit, kur nuk dihej se kush merr sa vota për shkak të faqes së internetit të poshtëruar të SEC, Bashkimi Demokratik për Integrim festoi rezultatin e zgjedhjeve si fitore, duke njoftuar se do të fitojë 13 vende. Kur u bë e ditur ditën tjetër që numri do të ishte 15, në radhët e BDI u festua si një triumf i vërtetë.
Sigurisht, integruesit kishin arsye të gëzoheshin, ata e rritën numrin e deputetëve nga përbërja aktuale me 50 përqind: nga 10 në 15, por që është larg nga një numër për të cilin duhet të festohej një triumf, sepse ato më parë kishin më shumë. Më e rëndësishme për BDI ishte që ajo përmbysi trendin e derdhjes së mbështetjes dhe në një situatë abstenimi më të madh ata rritën pjesën e votës me 17,903: nga 86,796 në 2016 në 104.699 të atyre që sapo kishin mbaruar.
Kumari politik i Ali Ahmetit për një “kryeministër shqiptar” me sa duket goditi objektivin pranë qendrës. Por afër, jo në qendër. Dëshmi për këtë është numri i madh i votave të fituara nga koalicioni i Aleancës për Shqiptarët dhe Alternativa.
Disa gjëra ndikuan në këtë “ringjallje” të BDI-së. Së pari, ajo arriti të mbajë votuesit e saj më besnikë.
Së dyti, ajo arriti të rikthejë disa prej votuesve që shkuan në LSDM në zgjedhjet e fundit, si rezultat i drejtpërdrejtë i shpalljes së “bombave” nga Zoran Zaev, në të cilat kishte shumë indikacione për korrupsion të zyrtarëve të BDI-së. Kjo është veçanërisht e dukshme nga rezultatet në Kushtetutën e Parë ku BDI në vitin 2016 kishte 12.980 vota, ndërsa tani 19,488. që u solli atyre edhe një deputet. Ka një rritje të numrit të votave në Kushtetutën e Dytë, por atje është më modeste – vetëm 2.506.
Sigurisht, këto vota përfshinin edhe shumë nga Besa e atëhershme, elektorati i madh i së cilës u nda në disa subjekte politike. Partia e shahut “Kryeministri shqiptar” duhet të ketë luajtur një rol të madh në këtë, pasi ky projekt u përfaqësua mirë në kampusin politik shqiptar dhe rivalët kryesorë politikë nuk kishin një përgjigje të duhur kundër-grusht shteti. Vetëm disa ditë para fillimit të fushatës, BDI përcaktoi narracionin në të dhe mbeti deri në ditën e votimit.
Për më tepër, retorika e mprehtë nga LSDM-ja se ishte koha që BDI të dilte në kundërshtim me partinë, ndihmoi në mbylljen e radhëve dhe drejtimin e fushatës drejt historisë që askush nga “jashtë” nuk mund t’i përcaktojë votuesve shqiptarë që do të jenë në pushtet, dhe kush nuk do të jetë në të. Kjo përballje zgjedhore ndihmoi BDI-në të mbyllte radhët e saj dhe të prezantohej me historinë etnike kombëtare si entiteti më i mirë që përfaqëson interesat shqiptare.
Një sinjal alarmi, jo një triumf
Fushata e BDI-së në këtë segment ishte e shkëlqyeshme – nuk merrej me gjëra që mund të dëmtojnë dukshëm partinë, siç është numri i madh i vdekjeve dhe infeksioneve në viset shqiptare nga koronavirusi (në këtë dramë epidemike, Ahmeti vështirë se tha një fjalë empatie për vuajtjet e bashkëqytetarëve të tij).
Emërimi i Talat Xhaferi si detyra në Petka dëshmoi se ishte një veprim shumë i mirë për BDI-në, sepse ai si Kryetar i Kuvendit tërhoqi një numër të madh të votuesve të cilët janë të kënaqur me punën e tij, dhe numri i shtuar i votave – 7,763 i dha partisë një mandat tjetër i cili ai mezi mund të shpresonte, por ai arriti për shkak të pjesëmarrjes së ulët mes maqedonasve. Një pjesë e shpjegimit për shumicën e votave është në riformatimin e dy zonave elektorale (Pesë dhe Gjashtë), të cilat transferuan një numër të votuesve shqiptarë, por kjo mund të mos jetë shpjegimi i vetëm. Theelësi i suksesit të BDI është makineria e fortë e partisë që pas vitesh në skenën politike dhe në qeveri di të vendosë gjërat dhe ku të drejtojë burimet dhe ndikimin.
Edhe pse deklaratat për triumf janë transmetuar nga Mala Recica ditëve të fundit, në të cilat nuk duhet të ketë dyshim se kush është fituesi i vërtetë i zgjedhjeve (dhe se ata do të komandonin përbërjen e qeverisë së re), nëse i shikoni rezultatet ekziston një tjetër fitues i vërtetë i zgjedhjeve, megjithëse fitoi më pak vota – Aleanca për Shqiptarët dhe koalicioni Alternativ. Rezultatet e tregojnë këtë në mënyrë të përkryer qartë – në vitin 2016 Aleanca (e cila ishte atëherë në koalicion me NDP) fitoi 35,121 vota, dhe tani 81.620 vota. Kjo është 2.3 herë më shumë. Dhe numri i deputetëve është katërfishuar nga 3 në 12.
Këto shifra tregojnë potencialin e madh të Aleancës për Shqiptarët. Fakti që në basenin e BDI-së, Kushtetutën e Gjashtë, integruesit morën 3,000 më pak vota sesa në vitin 2016, dhe Aleanca e rriti llogarinë e saj me 16.500 vota duhet të jetë një sinjal alarmi në Mala Recica. Në këto zgjedhje, diferenca midis BDI-së dhe Aleancës në gjashtë u ul në vetëm 3,000 vota: në numrat e saktë – 37,468 në 34,450.
Një politikan me përvojë si Ali Ahmeti nuk mund të jetë i verbër dhe të mos e shohë këtë prirje. Pavarësisht se çfarë thonë ata në deklaratat e tyre pas zgjedhjeve, zyrtarët e BDI mendojnë se një kundërshtar po u afrohet atyre rrezikshëm, nga e cila ata nuk do të mund të shpëtojnë kaq lehtë.
Besa në vitin 2016 ishte një lloj “incidenti” zgjedhor dhe një karton i verdhë për BDI. Suksesi i Aleancës është kartoni i dytë i verdhë, por shumë më i madh, sepse ngritja e partisë së Zijadin Sela dhe Arben Taravari është e qëndrueshme dhe nuk ndalet. Dhe tashmë është e qartë se Aleanca për Shqiptarët është në prag të prishjes së epërsisë së BDI-së. Sigurisht, nëse mendoni mirë për strategjinë. Partia është ende në fillimet e saj dhe i mungon pjekuria institucionale në aksionin që ka BDI. Në një farë mënyre kompenson energjinë dhe mesazhet, por me siguri nuk është e mjaftueshme.
Një nga çelësat për fitoren e mundshme të Aleancës ndaj BDI-së qëndron te lideri i saj Zijadin Sela. Ai në këtë pikë ka arritur maksimumin e ndikimit dhe udhëheqjes së mundshme me retorikën dhe lutjen aktuale. Shtë e dukshme që muajt e fundit ai ka zbutur fjalimet etnike inflamatore, por është e qartë se kjo nuk mjafton. Dhe ndonjëherë, vetë konflikti i personalitetit të tij krijon një problem. Sela ishte kryetar i Komunës së Strugës, dhe pas kësaj mbështetja për të në Kushtetutën e Pestë është shumë më poshtë se ajo e BDI-së. Pra, ka një problem, kështu që ai vendosi të transferohet në Gjashtë në luftën e madhe të “Titans”.
Por motori në këtë llogaritje nuk është Sela, por kryetari i Komunës së Gostivarit nga radhët e Aleancës, Arben Taravari. Ai është një nga njerëzit më të famshëm në Polog. Ka të ngjarë që maja e Aleancës të ketë bërë një gabim strategjik në këto zgjedhje – nëse Sela ishte fituese të Premten, dhe Taravari në Gjashtë do të kishte një shans të mirë që numri i votave të ishte më i lartë se ai aktual. Por kush e di, mbase ishte kotësi për luftën e madhe.
Nëse Sela arrin të zhvendosë një pjesë të zakonit të Taravarit (sidomos adresat e tij të buta me mesazhe të qarta), partia mund të shpresojë të mposhtë BDI-në në zgjedhjet e ardhshme. Nëse Sela nuk arrin të shohë se ku duhet të jetë azhurnimi i tij në kohërat e ndryshuara politike, ekziston një shans i madh që partia të humbasë shansin që është brenda mundësive të tij. Ndërkohë, Aleanca duhet të pjekë infrastrukturën e brendshme dhe të rrjetit kudo. Rezultati i Kushtetutës së Dytë është treguesi më i mirë se si duhet të funksionojë – këtu në vitin 2016 kishte 6,051 vota, ndërsa tani 20.912. Kjo është një rritje prej 3.4-fish në numrin e votuesve. Gjithashtu, është vetëm 1,462 vota më pak se ato të BDI-së. Dhe kjo në rajonet e Likovës dhe Kumanovës, të cilat deri më tani ishin një kështjellë e pacenueshme e BDI-së.
Përballja e madhe
Theshtë vendosur etapa për luftën e madhe në kampusin shqiptar. Dhe kjo duhet të ndodhë në zgjedhjet lokale në vjeshtën e vitit 2021. Mimi kryesor është Tetova. Aleanca për Shqiptarët tani ka Gostivarin dhe disa komuna më të vogla. BDI mbeti me Tetovën si një lloj enklavë. Dhe Tetova nuk do ta fitonte Teuta Arifin nëse Zoran Zaev nuk do të kishte shtrënguar shpatullat në 2017 dhe do të drejtonte një pjesë të madhe të votave të LSDM-së pas kandidatit të BDI-së. (Siç, në të vërtetë, Ahmeti bëri në disa komuna të tjera në drejtim të kundërt, veçanërisht në Shkup.) Por gjërat nuk janë të njëjta tani si në 2017, as në 2019 gjatë zgjedhjeve presidenciale.
Nëse BDI humbet Tetovën vitin tjetër, do të jetë një goditje në zemrën e ahengut, kështu që do të duhet një kohë e gjatë që ajo plagë të shërohet, nëse shërohet fare. Aleanca ka treguar që ajo mund të fitojë në qytetin tjetër të madh – Gostivar, megjithë presionin e madh institucional nga kosovat ministrore të BDI dhe mbështetjen e Zaev. Në këto zgjedhje, Aleanca fitoi në Gostivar me një ndryshim pak më të madh se fitorja e BDI-së në Tetovë, kështu që duket krejt e sigurt që kjo do të ndodhë në zgjedhjet lokale në 2021.
Një fakt tjetër mund të jetë shqetësues për BDI – Blerim Reka, pasi një kandidat jopartizan i mbështetur nga Aleanca për Shqiptarët vitin e kaluar mori 79.888 vota. Ai ishte kandidati i vetëm shqiptar në garën presidenciale. Dhe tani koalicioni Aleanca dhe Alternativa ka fituar 1.400 vota më shumë. Duket e vogël, por rëndësia është shumë më e madhe se numri i vogël.
BDI duhet të jetë më e shqetësuar sesa euforike për rezultatet e zgjedhjeve. Ato më së shumti janë pasqyrim i apatisë më të madhe të maqedonasve etnikë sesa preferencat e vërteta të ofertës politike. Në vitin 2016, numri i votave të marra nga katër partitë shqiptare ishte 211 mijë (pa përfshirë ato që shkriheshin në llogari të LSDM-së). Tani, partitë shqiptare së bashku morën 200,000 vota. Ky është një numër pothuajse i papërfillshëm në lidhje me shkrirjen e madhe në bllokun maqedonas. Dhe ishte kjo pjesëmarrje më e lartë në mesin e shqiptarëve që prodhoi numrin e madh të mandateve.
Kjo është arsyeja pse BDI duhet të mendojë më shumë për të ardhmen sesa të shkatërrojë triumfalizmin e sotëm. Ndërsa feston triumfin, dhe më tej ndërsa mbante barrën e 15 mandateve dhe bën llogaritjet nëse të shkojë drejt së ardhmes dhe të negociojë me BE-në ose të bëjë një hap drejt së kaluarës për t’u bashkuar me partnerët e vjetër për një lloj hakmarrjeje ndaj Zaev, ai mund të humbi ritmin dhe dritat në skenë për tu kthyer plotësisht në Aleancë. Ahmeti është një politikan shumë dinak dhe me përvojë, por edhe njerëz të tillë mund të bëjnë një vlerësim të gabuar të momentit, duke ëmbëlsuar suksesin e tij dhe duke mos vërejtur se ai ka humbur një pjesë të kohës së tij të çmuar, dhe madje edhe më shumë – pjesë e narracionit politik.
Sidoqoftë, Zijadin Sela mund të jetë i kënaqur me atë që ka arritur koalicioni i tij, edhe pse nuk fitoi. Aleanca tashmë është seriozisht në rrugën e përcaktuar në pesë ose gjashtë vjet më parë, dhe pyetja e vetme është nëse drejtuesit e saj do të jenë në gjendje të shohin shenjat që janë ngritur pranë saj. Dhe, natyrisht, për të reformuar veten dhe politikën e tyre aq sa duhet të duken njësoj dhe të jenë ndryshe./DW/
