Tani nuk është koha për të kërkuar në Kushtetutë që formulimi “gjuha e folur nga 20 për qind e popullsisë” të ndryshohet në shqip, gjuha shqipe sepse kjo do të komplikojë situatën në shoqëri, sipas disa njohësve kushtetues. Për të tjerët, ky përcaktim në Kushtetutë është i papërshtatshëm dhe në kundërshtim me të drejtën natyrore, përcjell FLAKA.
Numri i partive parlamentare shqiptare që kërkojnë të fshihet nga Kushtetuta formulimi “20 për qind” dhe të zëvendësohet me shqiptarë, gjuha shqipe është në rritje.
Ata e vendosën si kusht në rast se hapet Kushtetuta për të përfshirë bullgarët në preambulë, diçka që duhet të ndodhë pas rreth një viti e gjysmë dhe për të cilën duhet të votojnë të paktën 80 deputetë, pasi qeveria pranoi propozimin francez në korrik për heqjen e vetos bullgare dhe zhbllokimin e integrimit në BE.
Partitë Besa dhe Aleanca për Shqiptarët kanë qenë ndër të parat që kanë paraqitur këtë kërkesë, por këto ditë kreu i PDSH-së Menduh Thaçi ka zhvilluar një takim me kryetarin e BDI-së Ali Ahmeti për t’i përcjellë se partia e tij ka miratuar rezolutën që i referohet tek ndryshimi i nenit nga Kushtetuta ku formulimi 20 për qind në raport me shqiptarët duhej të zëvendësohej me një formulim të përshtatshëm si popull shqiptar, gjuha shqipe.
Ekspertët kushtetues besojnë se një ndryshim i tillë nuk do të ndikojë shumë në përmirësimin e Kushtetutës dhe theksojnë se tani nuk është momenti i duhur për të paraqitur këtë kërkesë.
Ish-kryetari i Gjykatës Kushtetuese, Trendafil Ivanovski, nuk është i bindur se këto ndryshime kushtetuese do të avancojnë apo përmirësojnë cilësinë e aktit më të lartë juridik të shtetit. Këtë kërkesë ai e sheh më shumë si një mundësi shantazhi për momentin me përfshirjen e mundshme të bullgarëve dhe popujve të tjerë në Kushtetutë që kanë interes për të. Sipas tij, kjo kërkesë do ta komplikojë edhe më shumë situatën në shoqëri.
“Për të marrë p.sh. një Kushtetutë më qytetare, varet se sa e zbatojmë dhe i duam zgjidhjet që janë në Kushtetutën aktuale. Kemi çështje që janë vendosur bukur në mënyrë demokratike në Kushtetutë, por që nuk zbatohen. Nëse nuk e zbatoni Kushtetutën, do të thotë se nuk e zbatoni kushtetutshmërinë”, thotë Ivanovski.
Partitë politike kanë të drejtë demokratike dhe legjitime ta bëjnë këtë pyetje, konsideron Ivanovski, por për të kontestohet momenti dhe periudha kur është bërë kjo kërkesë dhe mënyra se si i qasen partitë, që sipas tij mund të krijojë më shumë komplikime sesa do të krijojë të arrijë cilësinë në Kushtetutë.
Sipas tij, gjuha shqipe tashmë është mjaft e përfshirë në praktikë në shumë fusha, si në arsim, ndaj thotë se përdorimi i saj nuk kontestohet askund.
Për përqindjen mund të gjendet një lloj zgjidhjeje, por sipas Ivanovskit, kjo çështje nuk duhet të përdoret për shantazh, sepse ai mendon se në të ardhmen këtë mund ta bëjnë edhe partitë e bashkësive tjera etnike, jo vetëm për gjuhën, por edhe për çështje të tjera për të cilat nuk do të ketë mundësi të gjendet një zgjidhje demokratike.
