Edhe te shqiptarët pluralizmi politik është zhvillim që nuk është ndarë nga e kaluara, krahas të sotmes që vazhdon. Që ironia të jetë befasuese, fenomeni i të kapurit të shtetit ndër shqiptarët në Kosovë dhe Maqedoni po ndodh prej forcave të UÇK-së nëpërmjet formimit dhe organizimit politikë të tyre. Në të dy vendet, kryetarët e partive respektive kanë qenë edhe prijësit e luftës e sot e kanë shtetin në posedim…
Delvina KËRLUKU
Xhevdet Nasusi ka lindur në vitin 1948 në Veleshtë, ku edhe ka mbaruar tetëvjeçaren. Gjimnazin në qytetin e Strugës, aty ku për të parën herë u bë pjesë e revoltës kolektive kundër pushtetit antishqiptar që denigronte profesorin shqiptar. Në vitin e demonstratave studentore të 1968-ës, në Prishtinë, për të dytën herë u bë pjesë e revoltës kolektive antisistem, si student i Fakultetit Juridik, kur edhe filloi me punë si gazetar në gazetën e studentëve BOTA E RE. Paralelisht, në shoqërinë akademike “Ramiz Sadiku” Xhevdetin e pranuan në grupin e aktrimit. Pas mbarimit të studimeve dhe punës së shkurtër në RILINDJE, u punësua në Shkup si gazetar në “FLAKËN E VËLLAZËRIMIT”. Pas një kohe u kthye përsëri në Prishtinë, tani më si udhëheqës në Mihjen sipërfaqësore të Bellaqevcit në kuadër të Kombinatit të Obiliqit. Vazhdoi studimet pasuniversitare në Universitetin e Zagrebit në vitin 1973, ku edhe fitoi titullin magjistër. Doktoroi në Shkup. Në vitin 1975 u burgos me grupin e Adem Demaçit, ndërsa dënimin e vuajti në burgun famëkeq të Goli Otokut. Pas lirimit, një kohë punon në Vushtrri të Kosovës, ku edhe krijon familjen. Pas informatave se kërkoher nga regjimi i Milloosheviqit, në vitin 1992, largohet drejt Veleshtës së Strugës, ku fillon biznes familjar. Ka qenë deputet dhe ministër i Drejtësisë nga radhët e Partisë Demokratike Shqiptare.
KOHA:Keni qenë gazetar,drejtor, ministër, deputet,pedagog universitar, pronar kompanie relativisht të suksesshme. Në kostumin e të cilit jeni ndjerë më komod dhe pse?
NASUFI: Është e mbrapsht praktika që funksionarët në politikë ndihen të pa sikletshëm në funksionet e tyre. Pra, logjika është e qartë, do duhej të ndihesha më i pa rehatshëm, më i akomoduar si ministër e deputet. Askush nga politikanët nuk ka vuajtur për mosdijen, për mos konsekuencën, për abuzim me ligjin, me pasurinë, bile as për mos impenjim në ndërtimin e barazisë së shqiptarëve me Maqedonasit. Kjo reflekton shpërputhje të skajshme të politik bërësve shqiptar nga tendencat në rritje dhe të natyrshme të nacionalizmit në botë. Tendenca jonë shkon ka përafrimi me ideologjinë e vëllazërim-bashkimit ireal në relacion me sllavët. Mendoj se këtu është edhe arsyeja pse çështja shqiptare në Maqedoni, fare ngadalë lëviz nga pozicioni i ankoruar. Argument i fuqishëm për këtë është fakti që shqiptarët lehtë i bëjnë kompromiset joparimore me sllavët në dëm të vetvetes, duken të pafuqishme në përballje me agresivitetin sllav, grekë etj. Konkretisht, derisa shqiptarët në bisedën politikë mjet kanë bontonin politikë dhe fjalorin ezopian, sllavët përdorin agresivitetin dhe gënjeshtrën. Imagjinoni të ishin shqiptar vandalët e 27 prillit 2017 në Kuvendin e Maqedonisë?! O tempora o mores! Dhe në të njëjtin rrafsh, si do e shpjegonim faktin që edhe pas luftërave në territorin e ish Jugosllavisë pothuajse të gjithë e zgjidhen shtetësinë në rrafshin etnik (sllovenët, kroatët, maqedonët, malazezët, boshnjakët) përveç shqiptarëve, që edhe në numër ishin të tretët në vend. Bëra këtë hyrje, sepse zhvillimet respektive në Maqedoni janë të tilla që më së pakti intelektualëve,veprimtarëve publik,e politik bërësve në veçanti, nuk u japin të drejtën për komoditet.
Përndryshe, gjithmonë komoditeti nuk ka munguar te unë, ama kur gjithçka që kam kryer ka arritur objektivin. Ka qenë e veçantë nata e parë kur me Kryeministrin e vendit dhe grup ministra në orët e vona të mesnatës nga veranda e qeverisë shikonim bashkërisht me admirim filmin bombardimet e NATO-s mbi qiellin e Maqedonisë të nisur për të sulmuar caqet e Millosheviqit. Ishte kjo kënaqësi për komoditet përrallor, sepse Kosovës i buzëqeshte pavarësia, shtetësia e ëndërruar shekullore, në të cilën bashkë me shumë të tjerë lash një gjurmë edhe unë.
KOHA:Si kuadër i PDSH-së keni bashkëpunuar me kryetarin Arben Xhaferi. Vlerësimi për të është i konsiderueshëm edhe sot e gjithë ditën. Sipas jush, ku mbështet kjo konsideratë?
NASUFI: Kuptueshëm, si lider partie Arben Xhaferi ishte arsyeja që si anëtar i grupit të të burgosurve politikë në vitin1975 në Prishtinë (grupin e përbënin diku rreth 45 veta të udhëhequr nga Adem Demaçi, nga Maqedonia edhe Zudi Bilali) të bëhem anëtar i qeverisë së Republikës së Maqedonisë. Fillimisht në postin e Ministrit për pushtetin vendor. Pas kësaj, gjatë rikompozimit të parë të qeverisë mu dha të udhëheq Ministrin e Drejtësisë që ishte një sinjal ugur-bardhë për shqiptarët. E them këtë sepse, përveçse nuk lejova në Maqedoni dikush të inskenoj, sajoj dhe përgatis skenarë morbide nëpërmjet gjyqësorit. Sfiduam edhe dy luftëra, Kosovë e Maqedoni duke mos shënuar asnjë incident, kundër edhe një Shqiptari të vetëm. Përkundër, janë shpërfillë dogmat juridike në të mirë të shqiptarëve gjithmonë kur ka qenë e mundshme. I këtillë ishte rasti edhe i mos ekstradimit të Fazli Veliut (asnjëherë s’ka qenë mirënjohës për këtë), Xhavit Hasanit e shumë të tjerë. Dhe në fundin e mandatit të qeverisë, menaxhova dikasterin përgjegjës për zbatimin e Marrëveshjes Kornizë të Ohrit, zëvendës kryeministër. Kjo, për pak kohë që nuk më mundësoi të zbatojë programin operativ timin për zbatimin e MO-së, i cili program jo që nuk pa dritën e bardhë, por edhe MO u sakatua në shumë segmente. Qeveria PDSH-VMRO (1998-2002) menaxhoi dy momente historike: Luftën e Kosovës dhe atë të shqiptarëve në Maqedoni. Kosovarëve, Maqedoninë ja u shtruam sofër. Në front, UÇK-së i afruam veç mendësisë intelektuale dhe logjistikën e nevojshme, gjithçka që duhej dhe kërkuan. Lufta e Kosovës ishte dhimbje dhe krenari e jona, e imja në veçanti. Imagjinoni, një i persekutuar si unë në Kosovë dhe për Kosovën të gjendet në pozitën dhe rolin kur i shërben kauzës të vet nga pozicioni i rëndësishëm shtetëror.
Luftën e vitit 2001 në Maqedoni e menaxhuam politikisht në mënyrën më të mirë të mundshme pa të voglin lëshim. Fillim vlerësimet për UÇK-në si grup terrorist, shpejt nën elaborimet e fuqishme të PDSH-së u konvertuan dhe u legjitimuan në tavolinën e bisedimeve politike që i udhëhoqi PDSH, në Ohër.
Në fakt, Marrëveshja e Ohrit i konkretizoi dhe përligjësoi edhe ndryshimet e nisura nga qeveria PDSH-VMRO (1998 – 2002), si moment gjegjës por, mjerisht, këto praktika të mbara nuk u avancuan nga qeverisjet e mëvonshme sot e kësaj dite. Bile, ka reduktime, tkurrje, padrejtësi përball tyre. Vetëm një shembull: Shikoni sot Ministrin e Drejtësisë dhe të Ekonomisë, të zhveshur tërësisht nga shumë funksione, krahasuar me vitet 1998 – 2002.
Në këto suksese la gjurmë të shkëlqyera PDSH-ja dhe Arbeni, për konsideratë.
KOHA: Sa ishit ministër i Drejtësisë, keni patur një rast tejet delikat, por keni arritur ta menaxhoni mirë. Fjala është për kërkesën për ekstradim të Fazli Veliut. Na flitni pak më tepër për këtë rast dhe si ia arritët që të mos e ekstradonit z. Veliu?
NASUFI: Ndoshta edhe nuk do ishte aq afirmative ti kthehem kësaj historie, por zhvillimet dhe peripecitë që sfidoi dhe që kolateroi për të keq edhe në biznesin tim, si individ dhe si familje. E pabesueshme, pikërisht këto ndodhën kur partia e Fazli Veluit gjendej në pushtet. Mos ekstradimin e Fazli Veliut e kam vlerësuar nga pozicioni shtet-shqiptar, gjyqësi-shqiptar, ministër i Drejtësisë-shqiptar. Këto relacione domosdo kanë patur relevancën pozitive për çështjen. Gjithsesi, në këndvështrimin formalo-juridik Veliu duhej të ekstradohej. Por, duke patur bindjen e plot se ekstradimi do ishte fatal për Veliun dhe se së pari “shpinën do ja bënin” më të butë se barkun, pa hamendim mora vendimin e duhur. Pra, vendimi për mosekstradim ishte lidhshmëri e natyrshme pozitive që ndodhi në rrafshin shtet-shqiptar. Vendimi ka qenë eksplodim për në atë kohë, por edhe impenjues në rrafshin etnik. Me plot arsye u shpërfill ligji që të mbrohen vlerat më të mëdha se vet ligji. U shkaktua presion shkatërrues pas grevës gati gjysmë vjetore të administratës gjyqësore që të më komprometojnë mua dhe qeverinë progresiste. Ama, shteti lepurin e yen me qere, po ajo Gjykatë (Kërçovë)e lëndës së Veliut, pikërisht në kohën e qeverisjes së Partisë së Veliut, më dënoi sepse u vetëmbrojta nga sulmi i uniformes, më dënoi Shërbimi respektiv me në krye zëvendësministrin e Financave (i BDI-së) familjen dhe kompaninë me qindra mijëra euro. Në tërë këtë holokaust, mu duk se edhe Veliu e të tjerët sikur u solidarizuan me demokratin e rrejshëm Nikola Gruevski. Do ishte jo korrektësi të mos e them edhe një detal të rëndësishëm lidhur me këtë mosekstradim: Lupço Georgievski, kryeministri i kohës asnjëherë nuk ka kundërshtuar vendimin tim për Fazli Veliun. Asnjëherë nuk e ka përdor mos ekstradimin në konotacion negativ kundër PDSH-së, e as kundër meje, edhe pse si kryeministër ka kompetencën, hierarkisht mbi ministrin. Publikisht e ka mbrojtur vendimin, sepse bashkqeverisnim.
KOHA: Ju e keni provuar “flladin” e birucës sllavo-komuniste,bile në Goli Otok. Na intereson për çfarë vepre akuzoheshit dhe cili shkop dhembte më shumë: I policit shqiptar, apo i të tjerëve?
NASUFI: Unë që në semestrin e parë të studimeve në Prishtinë fillova punën si gazetar në BOTEN E RE. Paralelisht aktroja amaterisht në shoqërinë akademike Ramiz Sadiku. Udhëhoqa delegacionin e studentëve të Universitetit të Prishtinës në diskutimet për amendamentet kushtetuese në Kushtetutën e Jugosllavisë në Lubjanë në vitin 1971, që dukshëm avancuan pozitën e Krahinës së Kosovës, ashtu edhe diskutimin publik për ato në nivelin e Universitetit të Prishtinës. U bë bujë debati në Lubjane sepse kërkuam Kosovën Republikë. Diskutimet i përcillte Komiteti i Partisë dhe shërbimi sekret. Ishte skandaloze të kërkohej Kosova Republikë në atë kohë në nivel institucional. Sikurse edhe shumë bashkëkombës të tjerë, veprimet e mija u regjistruan në “tefterin” e tyre dhe në vitin 1975 bashkë me afro 45 intelektual dhe kombëdashës u dënuam për organizim dhe propagande armiqësore. Gjykimit i parapriu hetuesi 9 mujore që ishte ferr i gjallë, mundim djallëzor, në qeli të vetmuar në burgun e Prishtinës. Torturat fizike dhe psikike ishin të pandërprera në orët e vona të mbrëmjes për 9 muaj. Agjentet dhe munduesit e policisë ishin të pamëshirshëm, dalloheshin shqiptarët Jusuf Karakusha dhe Zenel Shala për të keq. Vështirë të dallosh më të keqin, ama shqiptarët ishin më të angazhuarit në dhunë dhe më të mjerët sepse nga dëshira dhe përkushtimi për të qenë më “jugosllav se vet jugosllavët” jo rrallë vetëdijen ma kthenin me kovë plot ujë të ftohtë. Vuajtja e dënimit ishte kaptinë në vete. Më dërguan në burgun e Goli Otok, në burgun famëkeq të ndërtuar nga gjaku dhe djersa e të burgosurve, nga krahu dhe shpina-samar që i transportuan për muret e stallës për të futur kokën. Goli Otok (ishulli i zhveshur, pa gjelbërim, vetëm gurë). Për fat të mirë në këtë ishull-ther pushuan mundimet gjatë hetuesisë çnjerëzore. Dënimit prej 2,6 vjet mbaroi dhe i lëshoi vendin servijimit të vazhdueshëm nga UDBA për çdo lëvizje, ashtu si ma kishte premtuar njëri nga Agjentët, Asllan Sllamniku.
KOHA: Desha t’ju pyes si strugan që jeni: Pse Struga ngec aq shumë pas Ohrit në sferën e infrastrukturës dhe jo vetëm asaj?
NASUFI: Janë shumë momente që politikat e pushtetarëve maqedonas kanë qenë të prioritetshme për Ohrin. Së pari, ata kanë menduar dhe kjo është edhe histori e kapshme se Ohri ruan një të kaluar dhe histori gjeografike të rëndësishme për maqedonasit, për civilizimin, por edhe për kulturën përreth Ohrit. Ohri është konsideruar qytet më maqedonas. Ohri ka begati natyrore që mundëson turizëm elitar. Nga kjo, maqedonasit kanë tentuar edhe etnikisht ta privatizojnë këtë hapësirë.
Përkundër kësaj, Struga konsiderohet më shqiptare dhe pa të drejt kjo ka qenë handikapi për Strugën. Bile mos ishte ndarja territoriale e fundit kur fuzionuam Strugës komunën e Veleshtës, Labunishtit dhe Dologozhden,Struga edhe mëtej do mbetej një paralagje e shëmtuar e Ohrit. Por, është një e dhënë që flet shumë: Nëse dëshironi të dëgjoni rrjedhshëm gjuhën dhe këngën burimore shqipe, shko dhe dëgjoje në Ohër gjuhën, por edhe sazët e Ohrit. Çuditërisht, edhe përpos këtij realiteti historik Ohri ka qenë i mbyllur për shqiptarët të blejnë patundshmëri, bile në pjesën elitare. Kjo politikë segreguese ngadalë po i lëshon vendin tregtimit të lirë dhe të kaluarën.
KOHA:Si i shikoni ecurit në sferën e ekonomisë, sigurisë dhe shtetit të së drejtës?
NASUFI: Maqedonia, pavarësisht agresivitetit të admirueshëm të biznesit që të dinamizojë zhvillimin, shteti sot e kësaj dite nuk i afron mbështetjen e duhur. Krahas kësaj investimet buxhetore janë margjinale. Por edhe si mos te jetë kur, vetëm autostrada Ohër-Kërçovë që në fillimin e ndërtimit ka tejkalim prej më shumë se 120 milion EUR-o me elemente reale për tejkalime shtesë (pothuajse 50 për qind e investimit total), kurse në kontekst të efiçencës së saj, askush nuk mund të thotë se kur do bëhet e përdorshme. Këtë e them se ky objekt dhe të tjerë si ky i detyrojnë financiarisht edhe gjeneratat e palindura.
Së dyti, zhvillimet politike destruktive që në decenien e fundit realisht kanë shkuar kundër strategjisë gjeopolitike amerikano, evropiane, NATOS domosdo kanë penguar investitorë dhe kapitalin e gatshëm në vend.
Së treti, marrëdhëniet shqiptaro-maqedonase për shkak të intensitetit të lart të rrezikut që ngërthejnë në vetvete kanë impaktin e konsideruar në pasiguri në vend. Këto ditë, ministri Mançevski dha informacion alarmues: Diku rreth 15% është numri i të punësuarve shqiptar në administratë, kurse tërë administrata numëron gati 140.000 punëtorë. Ky numër,l ere se mund të jetë selektiv dhe i dyshimtë, është shkatërrues si për nga aspekti i marrëdhënieve ndëretnike, ashtu edhe nga perspektiva zhvillimore. Sigurisht, nëse komparojmë punëtor prodhues dhe jo prodhues, alarmi është fjala më e but e vlerësimit. Në këtë rrafsh pra, askush saktë nuk mund të thotë sa shqiptar numëron administrata, sa funksione klasike shtetërore ushtrojnë shqiptarët. Krahasim për analizë: Qeveria dhe unë si Ministër i Drejtësisë 1998-2002 (isha mbartës i reformave atëherë), prej 21 ministrive i bëri 14, nga 130.000 të punësuar, i zvogëloi gati në 100.000. Reflektimi i Zaevit për mbështetje proamerikane sjell një dritare në tunelin e politikës anarko-liberaliste dhe sulltanate. Gjithsesi, kjo është e rëndësishme, por jo edhe e mjaftueshme nëse qasja e shtetit mbetet e njëjtë ndaj shqiptarëve, nëse vetëdijesimi i politikbërjes shqiptare nuk ndryshon. Funksionimi i shtetit të së drejtës lidhet edhe me funksionimin e Ministrisë së Drejtësisë, të cilën ka disa vite qe po e menaxhojnë shqiptarët. Por, si mundet efekti të jetë i tillë: Ngjarjet e 27 prillit në Kuvend kualifikohen si tororiste, e aktorët mbrohen në liri, kurse shqiptarët dënohen për terrorizëm përjetësisht pa bindur askënd se e kanë kryer atë vepër në radhë të parë? Edhe më keq, si është e mundur një vrasje me paramendim të rikualifikohet dhe të gjykohet për pakujdesi (rasti i Almirit të vogël)?
KOHA: Si një pjesëmarrës aktivë në jetën politike, çka mund të na thoni për nivelin e organizimit politik të shqiptarëve, ku ndodhet ai aktualisht?
NASUFI: Edhe te shqiptarët pluralizmi politik është zhvillim që nuk është ndarë nga e kaluara, krahas të sotmes që vazhdon. Që ironia të jetë befasuese, fenomeni i të kapurit të shtetit ndër shqiptarët në Kosovë dhe Maqedoni po ndodh prej forcave të UÇK-së nëpërmjet formimit dhe organizimit politikë të tyre. Në të dy vendet, kryetarët e partive respektive kanë qenë edhe prijësit e luftës e sot e kanë shtetin në posedim. Kur komuniteti ndërkombëtar relevant ju rekomandoi politikbërjen luftëtarëve, sigurisht nuk mendoi kaq gjatë dhe kaq pasuksesshëm do menaxhojnë paqen dhe lirinë. Zhvillimet si në Kosovë, ashtu edhe këtu në Maqedoni, mjerisht japin indikacione të qarta se pikërisht këto forca politike gjithnjë e më shumë po e komprometojnë veten, shtet-ndërtimin. Dhe përfundimisht, rikonfigurimet partiake, koalicionet qeveritare brenda shqiptare aktuale në Maqedoni janë në shpërputhje me nevojat në rritje të shqiptarëve. Ky rikonfigurim nuk do jetë i rezistueshëm efektivisht ndaj shërbimeve dhe influencave të ndryshme jodashamirëse për shqiptarët, por do goditen edhe nga dekohezioni i brendshëm që do ndikohet nga interesa individuale, grupore dhe partiake. Prandaj, çdo parti shqiptare që pas luftës e këtej (veç BDI-së) është shpartalluar lehtësisht. Askush në politikbërjen partiake shqiptare pas vitit 2001-2002 nuk analizon fenomenin e suksesit apo mossuksesin. Jam i bindur se rigrupimi qeverisës i shqiptarëve në këtë moment nuk është lajm i mirë. Kjo do e rrit nivelin e konfliktualitetit mes shqiptarëve, por mund të prodhojë edhe koalicione të reja të dëmshme dhe joparimore.
KOHA: Funksionimi i shtetit me politiken e saj është në rrugë të drejtë, në rrugë evropiane? Si mendoni?
NASUFI: Vetvetiu, presionet e kaq viteve ndaj Maqedonisë, në veçanti nga SHBA dhe BE flasin se Maqedonisë i duhet edhe shumë më tepër përpjekje që të bëhet evropiane, por jo në kuptimin gjeografik. Kjo, nga se mentaliteti i saj në raport me ligjin, me shqiptarët dhe vet shtetin dhe institucionet e tij, bile në gati një çerek shekulli, ka qenë i kontaminuar nga anakronizmi, hegjemonizmi, diskriminimi i shqiptarëve, korrupsioni galopan dhe sulltanizmi. Në këtë kontekst, është shumë domethënës një fakt të cilin ne shqiptarët asnjëherë nuk e kemi analizuar si proces: Vallë, a janë rastësisht shqiptarët pjesë e domosdoshme e qeverisjes? Sa kanë ndikim në vendimmarrjen në nivel të shtetit shqiptarët? Vallë, a nuk është zhgënjyese që ndikimi i shqiptarëve në procesin e reformave, në procesin e integrimeve euro- atlantike, bisedave me Greqinë është minor edhe sot?
KOHA: Kërkimi i paqes fillon në shtëpi, në shkollë dhe në vendin e punës .A është prezent paqja, në vatrën dhe shtetin tuaj?
NASUFI: Kuptohet se këtu duhet të veçojmë aspektin e kuptimit në rrafshin e familjes si bazamentin e çdo paqeje dhe qetësie, përfshi edhe në shtet. Familjet e shëndosha ndërtojnë shtet dhe shoqëri të shëndosh.
Nëse i referohem jetës time dhe gjithçka tjetër që lidhet me të, kuptimin më pozitiv të saj, ja ka dhënë familja ime e menaxhuar me shumë kujdes nga mjekja – pediatër, bashkëshortja ime. Edhe përveç angazhimit si mjeke-pediatër ka ditur që mungesën time jo të pakët ta kompensojë më së miri: Gjatë ditëve në burg, aktivitetit politiko-afarist, dje, sot, e nesër. Këtu hyjnë edhe tre djemtë e mi me një armatë nipër dhe mbesa të mrekullueshëm, të cilët në asnjë moment dhe në asnjë mënyrë nuk dolën nga trajektorja që ndërtova si ‘patres familias’. Prindërit, në veçanti nëna, por edhe 6 vëllezërit e motra me nipër e mbesa në numër treshifror asnjëherë nuk kanë kontribuar që autoriteti apo niveli im si individ, ministër, deputet, profesor universitar, të rrezikohet nga ndonjë veprim i pamatur.
KOHA: Sa larg i rri politikës dhe aktorëve të saj. Çfarë në fakt është jeta juaj sot e gjithë ditën?
NASUFI: Gjithmonë duhet qëndruar në parimin se një shoqëri dhe një bashkësi etnike që nuk i çmon vlerat pozitive të veta nuk mundet shumë të prese nga e ardhmja. Këtë e bën çdo popull i civilizuar në botë. Pse nuk e bëjnë këtë shqiptarët është dëshpëruese. Në politikën tonë mbisundon parimi i eliminimit në bazë të sasisë dhe fuqisë së presionit. Kjo më nuk është e akceptueshme për intelektualët që sfidojnë qetësisht presionin. Sot është e rrallë të gjesh shqiptarë që jep vlerësim afirmativ për politik-bërjen. Kjo është fatkeqësi. Çuditërisht, shumë pak funksionon mentaliteti i sulmit ndaj mossuksesit, mosdijes. Mjerisht, indikacionet për ndryshime të domosdoshme nuk janë shumë shpresëdhënëse. Pra, kjo nuk ka kuptimin se shqiptarët sot në Ballkan duhet të dëshpërohen ose shqetësohen për të ardhmen e tyre, apo se dikush mund t’ju mbyll perspektivën, por edhe të mos tregohet vendosmëri për objektivat madhore kombëtare dhe demokratike dhe të votohet mossuksesi, është e pafalshme.
KOHA:Herë pas herë ju shohim të paraqiteni me shkrime autoriale në të cilat trajtoni probleme nga fusha e drejtësisë dhe politikës. Sa ka ndikim sot një intelektual që shkruan?
NASUFI: Do ishte mirë që intelektualët e mençur dhe të ditur, të ndërtuar dhe të verifikuar kombëtarisht dhe demokratikisht të kishin vendin dhe përgjegjësin e tyre për zhvillimet politike. Popujt e civilizuar këtë praktikë e kanë rregull veprimi, kështu edhe punon bota duke filluar nga SHBA si lider, e të tjerë. Nuk mendoj se intelektuali duhet lutur, ose tu bëhet formë tjetër presioni. Por, neglizhenca që po manifestohet tek politika shqiptare ndaj intelektualëve të mirëfilltë ka marrë përmasa të dezintegrimit të qëllimshëm të kapacitetit kombëtar shqiptar. Kjo është e palejueshme dhe djallëzore. Kuptohet, formimi im dhe vetëdijesimi kombëtar ka kaluar nëpër peripeci dhe sprova të vështira. Shkrimet e mija janë një reflektim i tërë për mesazhin: Së pari, politika të vetëdijesohet për shpërputhjen e veprimit të saj me interesat e kombit; Së dyti, të mdërgjegjësohet qytetari për rolin përcaktues që ka për ndërtimin e politikave, sepse ndryshe është bashkëfajtor për këtë holokaust. (koha.mk)
